70 năm đã qua đi, nhưng chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ vẫn là mốc son chói lọi trong tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước của Dân tộc Việt Nam anh hùng. Ngày hôm nay chúng ta kỷ niệm, gặp mặt, trao đổi với các nhân chứng lịch sử để làm rõ và chứng minh tầm vóc vĩ đại của chiến thắng, để các thế hệ trẻ Việt Nam tự hào với truyền thống của các lớp cha anh mà ra sức phấn đấu xây dựng, bảo vệ những thành quả cách mạng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam mà lớp cha anh đã đổ bao xương máu, mồ hôi và nước mắt để giành, gìn giữ  và trao lại cho thế hệ con cháu giang sơn, gấm vóc Việt Nam.

Sau 8 năm xâm lược Việt Nam, nước pháp tiêu tốn trong cuộc chiến tranh 2.000 tỉ PhRang, thiệt hại 39 vạn quân. Tháng 5/1953 Chính phủ  Pháp bổ nhiệm tổng chỉ huy đại tướng Henri Nava sang Đông Dương thay cho SaLang nhằm tìm kiếm một chiến thắng quân sự quyết định để làm cơ sở cho một cuộc thảo luận hòa bình trên thế mạnh.

Kế hoạch Na Va ra đời tháng 7/1953 với kỳ vọng, thu đông 1953 xuân 1954; phòng ngự phía Bắc, bình định Miền Nam, xóa bỏ vùng tự do liên khu. Mùa thu năm 1954 tiến quân ra Bắc, tiến công chiến lược, cố giành thắng lợi quân sự quyết định, buộc ta phải đàm phán có lợi cho Pháp.

Để đối phó với Kế hoạch Na Va, cuối 9/1953 Bộ chính trị họp bàn chiến lược Đông –Xuân 1953-1954 có nhận định “Kế hoạch Na va có thể gây ra cho ta những khó khăn mới nhưng bản thân nó chứa đầy mâu thuẫn và nhược điểm lớn, không thể khắc phục nổi”. Trong cuộc họp, Chủ tịch Hồ Chí Minh tổng kết: "Địch tập trung quân cơ động để tạo nên sức mạnh... Không sợ! Ta buộc chúng phải phân tán binh lực thì sức mạnh đó không còn”

Bộ chính trị Quyết định mở cuộc tấn công Đông xuân 1953-1954 với 5 đòn tiến công chiến lược. Hạ tuần 12/1953 ta phối hợp với bạn mở chiến dịch Trung Lào; Tại Hạ Lào và CămPuChia, giải phóng Cao nguyên Bôlôven, Côngpôngchàm…Tại Thượng Lào phá phòng tuyến sông Nậm Hu, uy hiếp luông Pha băng…Ngày 26/1 đến 6/2/1954 giải phóng Kon Tum, quét sạch địch ở Tây Nguyên….Tháng 11/1953 Đại đoàn 316 tiến quân lên Tây Bắc, một bộ phận tiến sang Trung Lào phối hợp với bạn. Với 5 đòn tiến công chiến lược ta đã nắm quyền chủ động, kế hoạch Na Va bị phá sản.

Nava đã bị cuốn theo các hoạt động trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954  và Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ được ra đời, nhằm án ngữ miền Tây Bắc Việt Nam, kiểm soát liên thông với Thượng Lào để làm bẫy nhử, thách thức quân chủ lực Việt Minh tấn công và theo kế hoạch của Pháp, quân Việt Minh sẽ bị nghiền nát tại đó.

Ngày 22 /11 /1953, Pháp đã ném xuống 6 tiểu đoàn dù, khoảng 4.500 quân. Ngày 15/12/1953 lực lượng Pháp ở Điện Biên Phủ tiếp tục tăng lên 11 tiểu đoàn. Ngày 7 tháng 12/1953, Đại tá Đờ Cát được Cogny và Navarre chỉ định chỉ huy tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.

Trung ương Đảng ta nhận định: Điện Biên Phủ như cơ hội đánh tiêu diệt lớn, tạo chiến thắng vang dội để từ đó chấm dứt  kháng chiến trường kỳ và đã chấp nhận thách thức của quân Pháp để tiến công tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Đây là trận  quyết chiến chiến lược  của QĐNDVN. Trung ương Đảng đã hạ quyết tâm: "Tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ để tạo nên một bước ngoặt mới trong chiến tranh, trước khi đế quốc Mỹ can thiệp sâu hơn vào Đông Dương."